Η αρχαία ελληνική αρχιτεκτονική παραμένει μέχρι σήμερα ένα από τα πιο εντυπωσιακά δώρα των Αρχαίων Ελλήνων στην ανθρωπότητα. Η ελληνική αρχιτεκτονική εμπνέεται, πάνω απ' όλα, από την επιθυμία να φτάσει στην αληθινή ομορφιά και, κατ' επέκταση, στο θείο.

Τα σημαντικότερα χαρακτηριστικά της ήταν η απλότητα, η ισορροπία, η αρμονία και η συμμετρία, ο τρόπος με τον οποίο οι Έλληνες έβλεπαν την ίδια τη ζωή. Στο άρθρο αυτό παρουσιάζονται μερικοί από τους πιο διάσημους Έλληνες αρχιτέκτονες, μυθικούς και ιστορικούς, που κατάφεραν να αφήσουν το στίγμα τους στην ιστορία της αρχιτεκτονικής.

Αρχαίοι Έλληνες αρχιτέκτονες και τα έργα τους

Δαίδαλος

Στην ελληνική μυθολογία, ο Δαίδαλος θεωρούνταν σύμβολο σοφίας, δύναμης και γνώσης. Εμφανιζόταν ως επιδέξιος αρχιτέκτονας και τεχνίτης και πατέρας του Ίκαρου και της Ιάπυξ. Ανάμεσα στα πιο διάσημα δημιουργήματά του είναι ο ξύλινος ταύρος της Πασιφάης και ο Λαβύρινθος που κατασκεύασε για τον Μίνωα, βασιλιά της Κρήτης, όπου ήταν φυλακισμένος ο Μινώταυρος.

Κατασκεύασε επίσης φτερά κολλημένα μεταξύ τους με κερί, τα οποία χρησιμοποίησε μαζί με τον γιο του, τον Ίκαρο, για να δραπετεύσουν από την Κρήτη. Ωστόσο, όταν ο Ίκαρος πέταξε πολύ κοντά στον ήλιο, το κερί στα φτερά του έλιωσε και έπεσε νεκρός.

Φειδίας

Ο Φειδίας (480-430 π.Χ.) ήταν ένας από τους πιο διάσημους γλύπτες και αρχιτέκτονες της αρχαιότητας. Ο Φειδίας συχνά πιστώνεται ως ο κύριος εμπνευστής του κλασικού ελληνικού γλυπτικού και αρχιτεκτονικού σχεδιασμού. Σχεδίασε το άγαλμα του Δία στην Ολυμπία, που θεωρείται ένα από τα επτά θαύματα του αρχαίου κόσμου, καθώς και το άγαλμα της Αθηνάς Παρθένου μέσα στον Παρθενώνα και την Αθηνά Πρόμαχο, ένα κολοσσιαίο χάλκινοάγαλμα που βρισκόταν μεταξύ του ναού και των Προπυλαίων.

Ictinus

Μαζί με τον συνάδελφό του, Καλλικράτη, ο Ικτίνος ήταν υπεύθυνος για τα αρχιτεκτονικά σχέδια του Παρθενώνα, του μεγαλύτερου ελληνικού ναού που χτίστηκε ποτέ. Επίσης, συνέγραψε ένα βιβλίο για το έργο, το οποίο σήμερα έχει χαθεί, σε συνεργασία με τον Κάρπιον.

Ο Ικτίνος δραστηριοποιήθηκε κατά τη διάρκεια του 5ου αιώνα π.Χ., και αναγνωρίζεται επίσης από τον Παυσανία ως ο αρχιτέκτονας του ναού του Απόλλωνα στη Βάσσα. Άλλες πηγές υποστηρίζουν ότι ήταν επίσης ο αρχιτέκτονας του Τελεστερίου στην Ελευσίνα, μιας μνημειακής αίθουσας που χρησιμοποιούνταν στα Ελευσίνια Μυστήρια.

Καλλικράτης

Εκτός από συν-αρχιτέκτονας του Παρθενώνα με τον Ικτίνο, ο Καλλικράτης ήταν ο αρχιτέκτονας του ναού της Νίκης, στο ιερό της Αθηνάς Νίκης στην Ακρόπολη. Ο Καλλικράτης προσδιορίζεται επίσης από μια επιγραφή ως ένας από τους αρχιτέκτονες του κλασικού κυκλικού τείχους της Ακρόπολης, ενώ ο Πλούταρχος ισχυρίζεται επίσης ότι του ανατέθηκε να χτίσει το μεσαίο από τα τρία καταπληκτικά τείχη που συνέδεαν την Αθήνα και τοΠειραιάς.

Θεόδωρος της Σάμου

Ο Θεόδωρος δραστηριοποιήθηκε τον 6ο αιώνα π.Χ. στο νησί της Σάμου και ήταν Έλληνας γλύπτης και αρχιτέκτονας, στον οποίο συχνά αποδίδεται η εφεύρεση της τήξης του μεταλλεύματος και της τέχνης της χύτευσης. Άλλοι του αποδίδουν την εφεύρεση του επιπέδου, του χάρακα, του κλειδιού και του τετραγώνου. Σύμφωνα με τον Βιτρούβιο, ο Θεόδωρος ήταν ο αρχιτέκτονας του Ηραίου της Σάμου, ενός μεγάλου αρχαϊκού ναού δωρικού ρυθμού που χτίστηκε προς τιμήν τουτης θεάς Ήρας.

Ιππόδαμος της Μιλήτου

Ο Ιππόδαμος από τη Μίλητο ήταν Έλληνας αρχιτέκτονας, πολεοδόμος, μαθηματικός, μετεωρολόγος και φιλόσοφος του 5ου αιώνα π.Χ. Θεωρείται "ο πατέρας του ευρωπαϊκού πολεοδομικού σχεδιασμού" και ο εφευρέτης του "Ιπποδάμειου σχεδίου" για τη διάταξη των πόλεων.

Ανάμεσα στα μεγαλύτερα επιτεύγματά του συγκαταλέγεται ο σχεδιασμός του λιμανιού του Πειραιά για τον Περικλή, της νέας πόλης του Θουρίου στη Μεγάλη Ελλάδα και της επανιδρυθείσας πόλης της Ρόδου. Συνολικά, τα αρχιτεκτονικά του σχέδια χαρακτηρίζονταν από τάξη και κανονικότητα, σε αντίθεση με την πολυπλοκότητα και τη σύγχυση που ήταν συνηθισμένη στις πόλεις της εποχής εκείνης.

Polykleitos

Ο Πολυκλείτος ο Νεότερος γεννήθηκε κατά τον 4ο αιώνα π.Χ., ήταν αρχαίος αρχιτέκτονας και γλύπτης και γιος του κλασικού Έλληνα γλύπτη Πολυκλείτου του Πρεσβύτερου. Ήταν ο αρχιτέκτονας του Θεάτρου και της Θόλου της Επιδαύρου. Τα έργα αυτά θεωρήθηκαν σημαντικά, καθώς παρουσίαζαν περίτεχνες λεπτομέρειες, ιδιαίτερα στα κορινθιακά κιονόκρανα των εσωτερικών κιόνων, οι οποίες επηρέασαν σε μεγάλο βαθμό τις περισσότερες μεταγενέστερεςσχέδια αυτής της παραγγελίας.

Σωστράτος της Κνίδου

Γεννημένος τον 3ο αιώνα π.Χ., ο Σώστρατος από την Κνίδο ήταν ένας διάσημος Έλληνας αρχιτέκτονας και μηχανικός. Πιστεύεται ότι είχε σχεδιάσει τον φάρο της Αλεξάνδρειας, ένα από τα επτά θαύματα του αρχαίου κόσμου, γύρω στο 280 π.Χ. Επειδή ήταν επίσης φίλος του Πτολεμαίου, του ηγεμόνα της Αιγύπτου, του επετράπη να υπογράψει το μνημείο. Ο Σώστρατος ήταν επίσης ο αρχιτέκτονας του Μαυσωλείου της Αλικαρνασσού, το οποίο ήταν επίσηςθεωρείται ένα από τα επτά θαύματα του κόσμου.

Aelius Nicon

Γνωστός ως ο πατέρας του Γαληνού, του διάσημου ανατόμου και φιλοσόφου, ο Αέλιος Νίκων ήταν αρχιτέκτονας και οικοδόμος τον 2ο αιώνα μ.Χ. στην Πέργαμο. Ήταν επίσης μαθηματικός, αστρονόμος και φιλόσοφος και ήταν υπεύθυνος για τον αρχιτεκτονικό σχεδιασμό πολλών σημαντικών κτιρίων στην πόλη της Περγάμου.

Δεινοκράτης

Ο Δεινοκράτης ήταν Έλληνας αρχιτέκτονας και τεχνικός σύμβουλος του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Είναι κυρίως γνωστός για το σχέδιό του για την πόλη της Αλεξάνδρειας, τη μνημειακή ταφή καθαρά για τον Ήφαιστο, και την ανακατασκευή του ναού της Αρτέμιδος στην Έφεσο. Εργάστηκε επίσης σε ένα ημιτελές ταφικό μνημείο για τον πατέρα του Αλεξάνδρου, Φίλιππο Β', και σε διάφορα σχέδια πόλεων και ναών στους Δελφούς, τη Δήλο, την Αμφίπολη, και την Αμφίπολη.αλλού.

Παιώνιος της Εφέσου

Θεωρείται ένας από τους οικοδόμους του ναού της Αρτέμιδος στην Έφεσο, ο Παιώνιος ήταν ένας αξιόλογος αρχιτέκτονας της κλασικής εποχής. Ξεκίνησε επίσης να χτίζει έναν ναό του Απόλλωνα στη Μίλητο, μαζί με τον Δάφνη της Μιλήτου, τα ερείπια του οποίου μπορεί να δει κανείς στα Δίδυμα κοντά στη Μίλητο.