Ανάμεσα στις πολλές σπουδαίες συνεισφορές της Αρχαίας Ελλάδας στον παγκόσμιο πολιτισμό, ορισμένες εφευρέσεις έμελλε να αλλάξουν για πάντα την πορεία της ανθρώπινης ιστορίας. Οι Έλληνες, εφευρετικοί και ευφάνταστοι καθώς ήταν, δεν δίστασαν να διευρύνουν τα όρια της επιστήμης και της μηχανικής, προσφέροντας έτσι στην ανθρωπότητα τα εργαλεία για να κατανοήσει καλύτερα το σύμπαν και να ζήσει μια πιο ολοκληρωμένη ζωή.

9 διάσημες αρχαίες ελληνικές εφευρέσεις που πρέπει να γνωρίζετε

Μηχανισμός των Αντικυθήρων

Ο Μηχανισμός των Αντικυθήρων πηγή: Τηλέμαχος Ευθυμιάδης από την Αθήνα, Ελλάδα, CC BY 2.0 μέσω Wikimedia Commons

Ο Μηχανισμός των Αντικυθήρων είναι ένα αρχαίο ελληνικό χειροκίνητο μηχανικό μοντέλο του ηλιακού συστήματος. Έχει περιγραφεί ως ο πρώτος αναλογικός υπολογιστής και είναι η παλαιότερη γνωστή συσκευή που χρησιμοποιείται για την πρόβλεψη των θέσεων των άστρων και των πλανητών. Το τεχνούργημα έχει χρονολογηθεί γύρω στο 300 έως 50 π.Χ. και ανασύρθηκε από τη θάλασσα το 1901.

Η συσκευή μπορούσε να προβλέπει αστρονομικές θέσεις δεκαετίες πριν, καθώς και να παρακολουθεί τον τετραετή κύκλο των αρχαίων Ολυμπιακών Αγώνων. Αποτελείται από 37 χάλκινους οδοντωτούς τροχούς που του επέτρεπαν να παρακολουθεί την κίνηση της σελήνης και του ήλιου μέσα στο ζωδιακό κύκλο. Όλα τα γνωστά θραύσματα του μηχανισμού των Αντικυθήρων φυλάσσονται στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο στην Αθήνα.

Κλεψύδρα

Κλεψύδρα / πηγή: Shutterstock

Η κλεψύδρα, ή ρολόι του νερού, ήταν ένας μηχανισμός που αναπτύχθηκε στην αρχαία Ελλάδα για να λύσει το πρόβλημα που δημιουργούσε η περιορισμένη ισχύς του ηλιακού ρολογιού, της πρώτης χρονομετρικής συσκευής, η οποία μπορούσε να λειτουργήσει μόνο όταν ο ήλιος ήταν έξω.

Κατά τη διάρκεια του 4ου αιώνα, η χρήση της κλεψύδρας διαδόθηκε ευρέως σε δημόσιους χώρους στην Αρχαία Ελλάδα, με πιο συχνή χρήση στα δικαστήρια, για τον περιορισμό του χρόνου ομιλίας των δικηγόρων και των μαρτύρων. Πολλοί άλλοι πολιτισμοί θα υιοθετήσουν σύντομα αυτή την τεχνολογία χρονομέτρησης, καταβάλλοντας επίσης μεγάλη προσπάθεια να την εξελίξουν ακόμη περισσότερο. Η κλεψύδρα θα οδηγήσει τελικά στην ανάπτυξη του μηχανικού και του ψηφιακού ρολογιού.

Δείτε επίσης: Σποράδες Οδηγός Ελλάδα

Αρχαίο Ελληνικό Θέατρο

θέατρο του Διονύσου στην Αθήνα

Η προέλευση του ελληνικού θεάτρου έχει τις ρίζες της στις θρησκευτικές γιορτές, ιδιαίτερα αφιερωμένες στον θεό Διόνυσο. Οι αρχές των πόλεων-κρατών διοργάνωναν μια ετήσια γιορτή προς τιμήν του θεού Διόνυσου για να προάγουν την ειρήνη και την κοινότητα. Οι πρώτες παραστάσεις ήταν συνήθως μεμονωμένοι ποιητές που συνήθιζαν να παίζουν τα γραπτά τους έργα, τα οποία με τον καιρό άρχισαν να προσελκύουν μεγάλο κοινό.

Διεξήχθησαν επίσης διαγωνισμοί για το ποιος θα μπορούσε να δημιουργήσει την καλύτερη παράσταση, με τον Θέσπη να είναι ο πρώτος καταγεγραμμένος νικητής του διαγωνισμού, ο οποίος θεωρείται ευρέως ως ένας από τους θεμελιωτές του δράματος. Η τραγωδία, η κωμωδία και τα σατυρικά έργα ήταν οι τρεις θεατρικές μορφές, με τον Αισχύλο, τον Αριστοφάνη και τον Σοφοκλή να είναι από τους πιο διάσημους συγγραφείς θεατρικών έργων.

Ολυμπιακοί Αγώνες

Αρχαία Ολυμπία γενέτειρα των Ολυμπιακών Αγώνων

Μια από τις πιο γνωστές συνεισφορές της αρχαίας Ελλάδας στον κόσμο είναι οι Ολυμπιακοί Αγώνες. Πρόκειται για μια σειρά αθλητικών αγώνων μεταξύ των εκπροσώπων των ελληνικών πόλεων-κρατών και έναν από τους Πανελλήνιους Αγώνες της αρχαίας Ελλάδας. Διεξάγονταν προς τιμήν του Δία, στην πόλη της Ολυμπίας, με τους πρώτους Ολυμπιακούς Αγώνες να χρονολογούνται παραδοσιακά στο 776 π.Χ., έτος που σηματοδότησε την έναρξη τηςτο αρχαίο ελληνικό ημερολόγιο.

Γιορτάζονταν κάθε τέσσερα χρόνια και κατά τη διάρκεια των αγώνων ίσχυε εκεχειρία ώστε οι αθλητές να μπορούν να ταξιδεύουν με ασφάλεια από τις πόλεις τους στους αγώνες. Μεταξύ των αγώνων ήταν το πένταθλο, η δισκοβολία και το παγκράτιο, μια μορφή πάλης.

Αστρολάβος

Αστρολάβος - αρχαία αστρονομική συσκευή για τον προσδιορισμό των συντεταγμένων και της θέσης των ουράνιων αντικειμένων / πηγή: Shutterstock

Ο αστρολάβος είναι ένα δισδιάστατο μοντέλο της ουράνιας σφαίρας. Ένας πρώιμος αστρολάβος εφευρέθηκε στην ελληνιστική εποχή από τον Απολλώνιο της Πέργης μεταξύ του 220 και του 150 π.Χ., ενώ η εφεύρεσή του αποδίδεται συχνά στον Ίππαρχο. Ο μηχανισμός αυτός ήταν ένας συνδυασμός του πλανησφαίριου και της διόπτρας και λειτουργούσε ως αναλογική αριθμομηχανή ικανή να επεξεργάζεται διάφορα προβλήματα της αστρονομίας.

Δείτε επίσης: Ανασκόπηση εστιατορίου στο Μουσείο Ακρόπολης

Οι αστρολάβοι συνέχισαν να χρησιμοποιούνται και κατά τη βυζαντινή περίοδο. Γύρω στο 550 μ.Χ., ο χριστιανός φιλόσοφος Ιωάννης Φιλόπονος έγραψε την πρώτη σωζόμενη πραγματεία που έχουμε για το όργανο. Συνολικά, η φορητότητα και η χρησιμότητα του αστρολάβου τον καθιστούσαν κάτι σαν έναν υπολογιστή πολλαπλών χρήσεων.

Φλογοβόλο

Φλογοβόλο Arbalest Ελληνική φωτιά, Βυζαντινή Αυτοκρατορία / πηγή: Gts-tg/Wikimedia Commons

Η παλαιότερη χρήση του φλογοβόλου καταγράφεται από τον Θουκυδίδη. Χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά από τους Βοιωτούς κατά τη διάρκεια του Πελοποννησιακού Πολέμου με σκοπό να κάψουν τα τείχη του Δηλίου. Αποτελούνταν από ένα σκαμμένο από σίδερο δεμένο δοκάρι, το οποίο ήταν σχισμένο σε μήκος και είχε ένα φυσερό στην άκρη των χρηστών, με ένα καζάνι κρεμασμένο με αλυσίδες στην άλλη άκρη.

Η χρήση του φλογοβόλου εναντίον του πέτρινου τοίχου περιγράφηκε για πρώτη φορά από τον Έλληνα αρχιτέκτονα Απολλόδωρο της Δαμασκού, ο οποίος συνέστησε έναν συνδυασμό φωτιάς και οξέος που θα μπορούσε να ραγίσει τους πέτρινους τοίχους. Οι ιστορικοί πιστεύουν ότι το βεληνεκές του φλογοβόλου ήταν πέντε μέτρα και ότι θα μπορούσε επίσης να χρησιμοποιηθεί σε ναυμαχίες όταν τα πλοία πλησίαζαν κοντά.

Μοχλοί

Οι μοχλοί περιγράφηκαν για πρώτη φορά γύρω στο 260 π.Χ. από τον Έλληνα μαθηματικό Αρχιμήδη. Χρησιμοποιούν ένα σύστημα τροχαλιών για να σηκώνουν βαριά αντικείμενα με ελάχιστη δύναμη. Είχαν τεράστιο αντίκτυπο σε διάφορες βιομηχανίες, ιδίως στις κατασκευές. Οι μνημειώδεις ελληνικοί ναοί δεν θα είχαν ποτέ χτιστεί, αν οι Έλληνες δεν είχαν εισαγάγει πρώτοι τη χρήση των μοχλών στην κοινή χρήση.

Βίδα του Αρχιμήδη

Υδροηλεκτρική παραγωγή μέσω βιδών Αρχιμήδη.

Ο κοχλίας του Αρχιμήδη, ή κοχλίας του νερού, είναι μια μηχανή που χρησιμοποιείται για τη μεταφορά υγρών υλικών από ένα χαμηλό επίπεδο σε ένα υψηλότερο. Εφευρέθηκε από τον Συρακούσιο φυσικό φιλόσοφο και επιστήμονα Αρχιμήδη, πιθανότατα γύρω στο 250 π.Χ. Αποτελεί συνδυασμό δύο κοινών απλών μηχανών, του κεκλιμένου επιπέδου και του κυλίνδρου, με το επίπεδο να τυλίγεται γύρω από τον κύλινδρο και να σχηματίζει ένα κοινό σχήμα κοχλία.μηχάνημα διευκόλυνε επίσης την άρδευση και τη μεταφορά πολλών άλλων υλικών, όπως σκόνες και κόκκους.

Μπορεί επίσης να σας αρέσει: Διάσημοι Έλληνες φιλόσοφοι.

Θερμόμετρο

Θερμόμετρο Galileo / πηγή: Fenners, Public domain, μέσω Wikimedia Commons

Όλοι είναι εξοικειωμένοι με το σύγχρονο θερμόμετρο, αλλά η αρχική τεχνολογία πίσω από αυτό είναι πολύ παλιά, και χρονολογείται από την αρχαιότητα. Οι Έλληνες της Αλεξάνδρειας ήταν αυτοί που πρώτοι κατάλαβαν, κατά τη διάρκεια του 1ου αιώνα π.Χ., πώς ο αέρας διαστέλλεται όταν εκτίθεται σε υψηλές θερμοκρασίες.

Το πρώτο θερμόμετρο ήταν μια απλή συσκευή που αποτελούνταν από έναν σωλήνα γεμάτο με αέρα και νερό. Καθώς ο αέρας θερμαινόταν, διαστέλλεται και προκαλεί την άνοδο του νερού. Στη μεσαιωνική εποχή, ο Φίλων του Βυζαντίου ήταν ο πρώτος που εφάρμοσε αυτή την τεχνική για τον προσδιορισμό της θερμοκρασίας, ενώ η ιδέα βελτιώθηκε αργότερα από τον Γαλιλαίο.