De drie orden van Griekse architectuur

 De drie orden van Griekse architectuur

Richard Ortiz

Van de vele kunstvormen die het oude Griekenland de wereld heeft gebracht, is de architectuur een van de grootste. De oude Griekse architectuur was de eerste die standaardregels invoerde die de Romeinse architectuur, en daarmee de architectuur tot op de dag van vandaag, diepgaand hebben beïnvloed.

Zie ook: Hoe breng je je huwelijksreis door in Athene door een plaatselijke bewoner?

Tijdens haar vroege opkomst in de Klassieke periode ontwikkelde de oude Griekse architectuur zich in drie verschillende ordes: de Dorische, de Ionische en de Korinthische. Elk van deze ordes werd gekenmerkt door verschillende kenmerken in hun zuilen, die een hoofdbestanddeel waren voor formele, openbare gebouwen zoals stadions en theaters.

De 3 soorten Griekse zuilen

De Dorische Orde

Parthenon Athene

Van de drie ordes staat de Dorische op de eerste plaats in de klassieke architectuur en tegelijkertijd vertegenwoordigt het een cruciaal keerpunt in de mediterrane architectuur, omdat op dit moment de monumentale bouw de overgang maakte van vergankelijke materialen, zoals hout, naar permanente materialen, namelijk steen.

Deze orde deed zijn intrede tegen het begin van de 7e eeuw v. Chr. en is daarmee de oudste, eenvoudigste en meest massieve orde. Ze ontstond op het Griekse vasteland en bleef de overheersende orde voor de bouw van Griekse tempels tot het begin van de 5e eeuw v. Chr., hoewel grote gebouwen uit die eeuw - vooral het canonieke Parthenon in Athene - er nog steeds gebruik van maakten.

Dorische zuilen waren steviger en dikker, maar ook eenvoudiger en eenvoudiger, in vergelijking met de Ionische en de Korinthische, met gladdere en rondere kapitelen. Ze werden geleverd zonder een eigen sokkel en ze werden direct op de stylobate geplaatst. Latere vormen van Dorische zuilen werden echter geleverd met een standaard sokkel die bestond uit een sokkel en een torus.

Tempel van Athena Pronaia in Delphi

Bovendien stonden de zuilen meestal dicht bij elkaar, met concave rondingen in de schachten. De kapitelen zijn vrij eenvoudig met een afgerond deel onderaan (de echino's) en een vierkant bovenaan (de abacas). De vrieskou van het Dorische hoofdgestel is verdeeld in triglyfen (een eenheid bestaande uit drie verticale banden die worden gescheiden door groeven) en metopen (de reliëfs).tussen twee triglyfen).

Vroege voorbeelden van de orde worden beschouwd als het heiligdom van Hera in Argos, evenals de vroege Dorische kapitelen die deel uitmaakten van de Tempel van Athena Pronaia in Delphi in centraal Griekenland. De Dorische orde vindt echter haar volste en hoogste uitdrukking in het Parthenon, gebouwd in Athene tussen 447 en 432 v. Chr. en ontworpen door Iktinos en Kallikrates.

Tempel van Hephaestus

Het Parthenon, gebouwd ter ere van de godin Athena, staat bekend als een peripterale Dorische tempel, omdat de zuilen zich aan de rand van de tempel bevinden. Een ander opmerkelijk voorbeeld van de Dorische orde wordt beschouwd als de tempel van Hephaestus in Athene, bijna volledig gebouwd van marmer in de jaren 479 tot 415 voor Christus.

De Ionische orde

De Ionische orde ontstond in het midden van de 6e eeuw in Ionië, een kustgebied in Centraal-Anatolië, waar de Grieken naartoe migreerden in de 11e eeuw voor Christus. De Ionische hoofdstad wordt gekenmerkt door twee tegenover elkaar liggende voluten (ook wel "rollen" genoemd) in de echinus en door dunne, gecanneleerde pilaren met een grote basis.

De echinus is versierd met een eier-en-dart motief, terwijl de Ionische schacht vier fluiten meer heeft dan de Dorische (24 in totaal). De basis van de pilaar heeft twee gebogen lijsten genaamd tori, gescheiden door een scotia.

Het Heraion van Samos

Deze orde wordt verder gekenmerkt door een entasis, een gebogen verdunning in de schacht van de zuil. De hoogte van de Ionische orde is negen keer de onderste diameter, terwijl de schacht zelf acht diameters hoog is. De architraaf van het hoofdgestel bestaat meestal uit drie getrapte banden (fasciae), terwijl op het fries de Dorische triglyph en metope ontbreken. In sommige gevallen wordt het fries geleverd meteen doorlopend ornament zoals gebeeldhouwde figuren.

De Ionische orde werd in de 5e eeuw v. Chr. overgebracht naar het Griekse vasteland. De monumentale tempel van Hera op het eiland Samos, gebouwd tussen 570-560 v. Chr., wordt beschouwd als een van de grote Ionische bouwwerken, hoewel hij al snel werd verwoest door een aardbeving, waarbij de Ionische zuilen het enige deel van de tempel waren dat nog overeind stond.

Erechtheion op de Akropolis Athene

De tempel van Artemis in Efeze, ooit een van de zeven wereldwonderen, was ook een Ionisch ontwerp. De tempel, ook bekend als Artemisium, werd gebouwd door Croesus, de koning van Lydië, in 550 v. Chr. In Athene beïnvloedt de Ionische orde sommige elementen van het Parthenon, met name het fries dat de cella van de tempel omringt, de Propylaia, en de buitenste orde in de tempel.bouw van het Erechtheion.

De Korinthische Orde

De Korinthische orde is de laatste van de Klassieke orden van de architectuur, maar ook de meest uitgebreide in termen van stijl en verfijning. Deze orde werd ook vaak gebruikt in de Romeinse architectuur met enkele kleine variaties, waardoor de Composiete orde ontstond.

De oorsprong van de orde ligt in Korinthe, waar, zoals de architectonische schrijver Vitruvius beweert, de beeldhouwer Callimachus in de 5e eeuw als eerste een set acanthusbladeren rond een votiefmandje tekende.

Zie ook: Een gids voor het eiland Halki, Griekenland Choragisch Monument van Lysicrates

De Korinthische orde wordt beschouwd als de meest elegante en verfijnde van de Griekse ordes. Ze wordt gekenmerkt door een sierlijk kapiteel versierd met twee rijen acanthusbladeren en vier krullen. De Korinthische schacht heeft 24 groeven en de zuil is tien diameters hoog.

Op het hoofdgestel was het fries meestal versierd met sculpturale reliëfs. In tegenstelling tot de vorige twee ordes vindt deze orde zijn oorsprong niet in de houten architectuur, maar is ze rechtstreeks gegroeid uit de Ionische orde in het midden van de 5e eeuw v. Chr.

Tempel van de Olympische Zeus in Athene

Het Choragische Monument van Lysicrates in Athene, gebouwd van 335 tot 334 voor Christus, wordt beschouwd als het oudste bekende gebouw gebouwd volgens de Korinthische orde. Een ander mooi voorbeeld van deze orde is de Tempel van de Olympische Zeus, ook wel bekend als het Olympeion. Gebouwd over meerdere eeuwen, wordt het ook beschouwd als een van de grootste gebouwen uit de oudheid, met in totaal 104 zuilen.

Richard Ortiz

Richard Ortiz is een fervent reiziger, schrijver en avonturier met een onverzadigbare nieuwsgierigheid naar het verkennen van nieuwe bestemmingen. Richard groeide op in Griekenland en ontwikkelde een diepe waardering voor de rijke geschiedenis, adembenemende landschappen en levendige cultuur van het land. Geïnspireerd door zijn eigen reislust, creëerde hij de blog Ideeën voor reizen in Griekenland als een manier om zijn kennis, ervaringen en insidertips te delen om medereizigers te helpen de verborgen juweeltjes van dit prachtige mediterrane paradijs te ontdekken. Met een oprechte passie om contact te maken met mensen en zich onder te dompelen in lokale gemeenschappen, combineert Richard's blog zijn liefde voor fotografie, verhalen vertellen en reizen om lezers een uniek perspectief te bieden op Griekse bestemmingen, van de beroemde toeristische hubs tot de minder bekende plekken buiten de gebaande paden. Of je nu je eerste reis naar Griekenland plant of inspiratie zoekt voor je volgende avontuur, Richard's blog is de bron waar je naar verlangt om alle uithoeken van dit fascinerende land te verkennen.