Ο πόλεμος έπαιζε κεντρικό ρόλο στη ζωή κάθε Έλληνα. Η ελληνική κοινωνία ήταν τόσο εξοικειωμένη με τον πόλεμο, που τον θεοποίησε ακόμη και με τη μορφή του Άρη, του θεού του πολέμου. Στο πέρασμα των αιώνων, έλαβαν χώρα αρκετές μάχες μεταξύ των ελληνικών πόλεων-κρατών, οι οποίες σήμερα θεωρούνται σημεία καμπής στην ελληνική ιστορία. Τα αποτελέσματα αυτών των μαχών διαμόρφωσαν τη μελλοντική πορεία του ελληνικού πολιτισμού και απαθανάτισαν τηνπιο σημαντικοί συμμετέχοντες.

7 Αρχαίες Ελληνικές Μάχες που πρέπει να γνωρίζετε

Μάχη του Μαραθώνα 490 π.Χ.

Η μάχη του Μαραθώνα αποτέλεσε το αποκορύφωμα της προσπάθειας του Πέρση βασιλιά Δαρείου Α' να κατακτήσει την Ελλάδα. Το 490 π.Χ., ο Δαρείος απαίτησε γη και ύδωρ από τις ελληνικές πόλεις-κράτη, πράγμα που ουσιαστικά σήμαινε την παραίτηση από την κυριαρχία τους και την υποταγή στην αχανή Περσική Αυτοκρατορία.

Πολλές πόλεις-κράτη συμφώνησαν να υποταχθούν, αλλά η Αθήνα και η Σπάρτη όχι- εκτέλεσαν μάλιστα τους Πέρσες αγγελιοφόρους. Ως εκ τούτου, το περσικό ναυτικό αποβιβάστηκε εκείνη τη χρονιά στις ακτές του Μαραθώνα, στα βορειοανατολικά της Αθήνας.

Τα αθηναϊκά στρατεύματα βάδισαν προς την παραλία, με τη βοήθεια μόνο μιας μικρής δύναμης από τις Πλαταιές, καθώς οι Σπαρτιάτες γιόρταζαν τα Κάρνεια, μια θρησκευτική γιορτή που απαγόρευε τις στρατιωτικές ενέργειες εκείνη την εποχή.

Ο Μιλτιάδης, ο Αθηναίος στρατηγός, επινόησε μια ιδιοφυή στρατιωτική τακτική που επέτρεψε στις δυνάμεις του να νικήσουν εύκολα τους Πέρσες στο πεδίο της μάχης. Έτσι, η εισβολή κατέληξε σε αποτυχία και οι Πέρσες επέστρεψαν στην Ασία.

Η νίκη των Ελλήνων στον Μαραθώνα είχε μεγάλη σημασία, καθώς απέδειξε ότι οι Πέρσες, αν και ισχυροί, δεν ήταν ανίκητοι.

Μάχη των Θερμοπυλών 480 π.Χ.

Δέκα χρόνια μετά την αποτυχημένη εισβολή του 490 π.Χ., ο νέος Πέρσης βασιλιάς Ξέρξης Α' ξεκίνησε μια νέα στρατιωτική εκστρατεία με στόχο την πλήρη υποταγή της Ελλάδας. Οι Έλληνες συμφώνησαν ότι ο καλύτερος τρόπος για να σταματήσουν την χερσαία εισβολή από το Βορρά ήταν να αποκλείσουν το στενό πέρασμα των Θερμοπυλών και την υδάτινη οδό του Αρτεμισίου.

Ωστόσο, και πάλι λόγω της θρησκευτικής γιορτής των Καρνείων, η Σπάρτη δεν μπορούσε να κινητοποιήσει ολόκληρο το στρατό της, και έτσι αποφασίστηκε ότι ο βασιλιάς Λεωνίδας θα πορευόταν προς τις Θερμοπύλες με μια μικρή δύναμη 300 ανδρών.

Οι Σπαρτιάτες, μαζί με 5.000 Θεσπιείς, κράτησαν τις θέσεις τους για τρεις ημέρες απέναντι σε αριθμητικά ανώτερες εχθρικές δυνάμεις, μέχρι που τελικά περικυκλώθηκαν από τους Πέρσες και σκοτώθηκαν μέχρι τον τελευταίο άνδρα.

Αν και οι Σπαρτιάτες ηττήθηκαν στις Θερμοπύλες, η μάχη τόνωσε το ηθικό των Ελλήνων και τους έδωσε τον απαραίτητο χρόνο για να προετοιμαστούν καλύτερα για τη συλλογική τους άμυνα.

Δείτε: Οι 300 του Λεωνίδα και η μάχη των Θερμοπυλών.

Μάχη της Σαλαμίνας 480 π.Χ.

Η μάχη της Σαλαμίνας, που θεωρείται ευρέως ως μία από τις σημαντικότερες ναυμαχίες της αρχαιότητας, αποτέλεσε σημείο καμπής για την περσική εισβολή, καθώς εδώ καταστράφηκε ουσιαστικά ο περσικός στόλος.

Οι περσικές δυνάμεις κατάφεραν να λεηλατήσουν την πόλη της Αθήνας, και έτσι οι Αθηναίοι αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους και να καταφύγουν στο νησί της Σαλαμίνας. Ο Θεμιστοκλής ήταν ο Αθηναίος στρατηγός που ηγήθηκε της ελληνικής άμυνας, και αυτός που καθόρισε την τακτική της μάχης που τελικά νίκησε το περσικό ναυτικό.

Η ήττα των Περσών στη Σαλαμίνα ήταν συντριπτική, και ο Πέρσης βασιλιάς αναγκάστηκε να υποχωρήσει στην Ασία, υπό το φόβο του εγκλωβισμού του στην Ελλάδα. Συνολικά, το κύρος και το ηθικό των Περσών επλήγησαν σημαντικά, και οι Έλληνες κατάφεραν να προστατεύσουν την πατρίδα τους από την κατάκτηση.

Μάχη των Πλαταιών 479 π.Χ.

Η μάχη των Πλαταιών έθεσε ουσιαστικά τέρμα στην περσική εισβολή στην Ελλάδα. Στη μάχη αυτή, οι ενωμένες ελληνικές δυνάμεις της Αθήνας, της Σπάρτης, της Κορίνθου και των Μεγάρων, μεταξύ άλλων, αντιμετώπισαν τον Πέρση στρατηγό Μαρδόνιο και τις επίλεκτες δυνάμεις του.

Η μάχη ήταν μια δοκιμασία υπομονής, αφού για περισσότερες από 10 ημέρες οι δύο στρατοί στέκονταν ο ένας απέναντι στον άλλον, με μικρά μόνο επεισόδια να λαμβάνουν χώρα. Για άλλη μια φορά, οι Έλληνες αποδείχθηκαν ανώτεροι τακτικιστές, αφού κατάφεραν να πραγματοποιήσουν μια τακτική υποχώρηση, που παρέσυρε τους Πέρσες να τους ακολουθήσουν.

Οι Έλληνες αντιμετώπισαν τους Πέρσες σε ένα ανοιχτό πεδίο δίπλα στην πόλη των Πλαταιών. Κατά τη διάρκεια της χαοτικής μάχης, ένας Σπαρτιάτης πολεμιστής κατάφερε να σκοτώσει τον Μαρδόνιο, προκαλώντας τη γενική υποχώρηση των Περσών. Οι ελληνικές δυνάμεις εισέβαλαν στο εχθρικό στρατόπεδο σκοτώνοντας τους περισσότερους άνδρες που βρίσκονταν μέσα. Η άμυνα της Ελλάδας ολοκληρώθηκε και οι Έλληνες συνέχισαν την πορεία τους προς τα βόρεια, απελευθερώνοντας όλες τις ελληνικές πόλεις-κράτη από την περσική κυριαρχία.

Μάχη του Αιγοσπόταμου 405 π.Χ.

Η μάχη του Αιγοσπόταμου ήταν μια ναυτική σύγκρουση μεταξύ της Αθήνας και της Σπάρτης που έλαβε χώρα το 405 π.Χ. και ουσιαστικά τερμάτισε τον Πελοποννησιακό Πόλεμο που είχε ξεκινήσει το 431 π.Χ. Στη μάχη αυτή, ο σπαρτιατικός στόλος υπό τον Λύσανδρο έκαψε ολοσχερώς το αθηναϊκό ναυτικό, ενώ οι Αθηναίοι έψαχναν για προμήθειες.

Λέγεται ότι από το σύνολο των 180 πλοίων, μόνο 9 κατόρθωσαν να διαφύγουν. Δεδομένου ότι η αθηναϊκή αυτοκρατορία εξαρτιόταν από το ναυτικό της προκειμένου να επικοινωνεί με τα υπερπόντια εδάφη της και να εισάγει σιτηρά, η ήττα αυτή ήταν καθοριστική και έτσι αποφάσισαν να παραδοθούν.

Μάχη της Χαιρώνειας 336 π.Χ.

Η μάχη της Χαιρώνειας, που θεωρείται ευρέως ως μία από τις πιο καθοριστικές μάχες του αρχαίου κόσμου, επιβεβαίωσε την κυριαρχία του βασιλείου των Μακεδόνων στην Ελλάδα. Στη μάχη αυτή συμμετείχε και ο νεαρός πρίγκιπας Αλέξανδρος, υπό τις διαταγές του πατέρα του, βασιλιά Φιλίππου.

Σε αυτή τη μάχη, οι δυνάμεις της Αθήνας και της Θήβας καταστράφηκαν, τερματίζοντας μια για πάντα κάθε περαιτέρω αντίσταση.

Τελικά, ο Φίλιππος κατάφερε να αποκτήσει τον έλεγχο της Ελλάδας, εκτός από τη Σπάρτη, εδραιώνοντας την Ελλάδα ως ενιαίο κράτος υπό την εξουσία του. Ως αποτέλεσμα σχηματίστηκε η Συμμαχία της Κορίνθου, με εγγυητή τον βασιλιά της Μακεδονίας, ενώ ο Φίλιππος ψηφίστηκε ως στρατηγός για μια πανελλήνια εκστρατεία κατά της Περσικής Αυτοκρατορίας.

Μάχη των Λεύκτρων 371 π.Χ.

Η μάχη των Λεύκτρων ήταν μια στρατιωτική σύγκρουση που έλαβε χώρα το 371 π.Χ. μεταξύ των βοιωτικών δυνάμεων υπό την ηγεσία των Θηβαίων και ενός συνασπισμού υπό την ηγεσία της Σπάρτης. Διεξήχθη κοντά στα Λεύκτρα, ένα χωριό της Βοιωτίας, εν μέσω των συγκρούσεων μετά τον Κορινθιακό Πόλεμο.

Οι Θηβαίοι κατάφεραν να κερδίσουν μια αποφασιστική νίκη επί της Σπάρτης και να καθιερωθούν ως η ισχυρότερη πόλη-κράτος στην Ελλάδα. Η νίκη ήταν αποτέλεσμα της ιδιοφυούς τακτικής μάχης που χρησιμοποίησε ο Θηβαίος στρατηγός Επαμεινώνδας, ο οποίος κατάφερε να διαλύσει τη σπαρτιατική φάλαγγα και να συντρίψει την τεράστια επιρροή που απολάμβανε η Σπάρτη στην ελληνική χερσόνησο.